وزارت خارجه آمریکا روز گذشته (جمعه، ۲۶ جدی ۱۳۹۹) در اعلامیه‌ای خبر داد که نیروهای آمریکایی در افغانستان به ۲۵۰۰ تن کاهش یافته است. کریستوفر میلر، سرپرست وزارت دفاع آمریکا در بیانه‌ای گفته است که اداره‌ی تحت امر او در تلاش برنامه‌ریزی برای خروج کامل سربازان امریکایی تا ماه می ۲۰۲۱ است، اما هرگونه خروج، مبتنی بر شرایط است. او گفته است که ایالات متحده بیش از هر زمان دیگر به پایان‌دادن به حدود دو دهه جنگ در افغانستان نزدیک شده است و از روند صلح به رهبری افغان‌ها که منتج به دست‌یابی به یک توافق سیاسی و آتش‌بس جامع شود، استقبال می‌کند. میلر کاهش نیروهای آمریکایی در افغانستان را حمایت کشورش از روند صلح افغانستان و پابندی این کشور به تعهدات مندرج در توافق‌نامه‌ی صلح دوحه و اعلامیه مشترک کابل-واشنگتن توصیف کرده است.
امرالله صالح، معاون رییس‌جمهور، در گفتگویی با بی‌بی‌سی فارسی گفته است که مأموریت آمریکایی‌ها در افغانستان، که از دو دهه پیش شروع شد، هنوز پایان نیافته است و خروج نیروهایی آمریکایی از افغانستان خطر خشونت بیشتر را به‌دنبال دارد. او گفته است: «من به آمریکایی‌ها به‌عنوان یک دوست و متحد می‌گویم که اعتماد به طالبان بدون واردکردن سازوکار راستی‌آزمایی اشتباه مهلکی خواهد بود». صالح افزوده است که دولت افغانستان به سربازان آمریکایی التماس نمی‌کند که در این کشور بمانند. «ما از کمک آنها سپاسگزاریم. اما سرنوشت کشور من به آخرین هلی کوپتر نظامی ایالات متحده بستگی ندارد».
ایالات متحده آمریکا در فبروری ۲۰۲۰ توافق‌نامه‌ای را با طالبان امضا کرد که کاهش قابل ملاحظه‌ی سربازان آمریکایی در افغانستان یکی از تعهدات جانب آمریکایی در آن بود. در توافق‌نامه گفته شده بود که درصورتی‌که طالبان به تعهدشان مبنی بر توقف حملات بر نیروهای خارجی پابند بمانند، ایالات متحده در ظرف ۱۴ ماه تمام نیروهایش را از افغانستان بیرون می‌کند.
طالبان در آن توافق‌نامه تعهد کرده بودند که ارتباط خود با گروه‌های تروریستی دیگر، از جمله القاعده، را قطع می‌کند و اجازه‌ی فعالیت به آنها در ساحات تحت کنترل‌شان نمی‌دهد.
ائتلاف جهانی مبارزه با تروریسم به‌رهبری ایالات متحده آمریکا، در سال ۲۰۰۱ بر افغانستان حمله کرد و به حکومت پنج‌ساله‌ی طالبان در افغانستان پایان داد. ۲۰ سال حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان، با مخالفت‌ها و موافقت‌های و نیز افت‌وخیزهای زیادی مواجه بوده است. طالبان پس از حضور مجدد در صحنه‌ی جنگ و سیاست افغانستان، به‌زعم خودشان علیه نیروهای خارجی می‌جنگیدند و این جنگ آنها، قربانیان زیادی از مردم و افراد ملکی افغانستان گرفت.
پس از توافق صلح طالبان با ایالات متحده آمریکا، طالبان تعهد کردند که نیروهای خارجی را هدف قرار نمی‌دهند و صرفاً با نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان می‌جنگند. نه‌تنها نیروهای امنیتی و دفاعی؛ طالبان همواره حملات بزرگی را بر اماکن عمومی، مساجد، مکاتب، دانشگاه‌ها و افراد و اشخاص غیرنظامی راه‌اندازی کرده‌اند. حملاتی که قربانیان زیادی بر جا گذاشته‌اند.
هنوز معلوم نیست توافق صلح میان طالبان و دولت افغانستان به کجا خواهد رسید. اما ایالات متحده آمریکا تا این‌جای کار، فقط به طالبان امتیاز داده است. امتیازاتی که طالبان را چاق‌تر و برجسته‌تر کرده‌اند. آزادی زندانیان طالبان از زندان‌های افغانستان تحت فشار ایالات متحده آمریکا صورت گرفت. صالح به بی‌بی‌سی گفته است: «هیات آمریکایی نزد ما مراجعه کردند و قسم خوردند که اگر این ۵۰۰۰ زندانی طالبان را آزاد کنید، هیچ خشونتی رخ نخواهد داد. ما به آنها گفتیم که اطلاعات ما خلاف آن را نشان می‌دهد و اگر این افراد آزاد شوند، خشونت‌ها دوباره اوج می‌گیرد. چنین هم شد. چرا ما چنین امتیازی را دادیم در حالی که در مقابل هیچ چیزی بدست نیاوردیم».
آزادسازی این ۵۰۰۰ زندانی، امتیاز بزرگی بود که ایالات متحده به طالبان داد. قرار گزارش‌های داخلی و خارجی، اکثر این زندانیان رهاشده از زندان، بر خلاف تعهدشان، دوباره به میدان‌های جنگ برگشتند، کشته و زخمی شدند و یا از سوی نیروهای امنیتی افغانستان دوباره بازداشت شده‌اند.
خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، امتیاز سیاسی و نظامی دیگر ایالات متحده آمریکا به یک گروه تروریستی و بنیادگرا است که به چیزی جز کنترل کامل قدرت از طریق خشونت نمی‌اندیشد. خروج کامل نیروهای نظامی آمریکا و ناتو از افغانستان، پیامدهای بدی خواهد داشت. وضعیت امنیتی ممکن بدتر شود و ساحات کنترل طالبان در افغانستان گسترده‌تر شود. اما قرار نبود و نیست که ایالات متحده تا ابد مسؤولیت امنیت و حفظ جان مردم افغانستان را به‌عهده داشته بودند. آمریکا در تمام تاریخ استعمار و اشغال نظامی-سیاسی‌اش، به هیچ کشوری تعهد کامل و صادقانه نداشته است. آمریکا تا زمانی، کشوری را در اشغال‌اش نگه می‌دارد که منافع سیاسی، اقتصادی و نظامی‌اش ایجاب کند.
اکنون مسؤولیت حکومت، نهادهای نظامی و دفاعی است که چگونه جای خالی نیروهای خارجی را در افغانستان پر کند تا اوضاع بدتر از پیش نشود و تاریخ تکرار نگردد.
***
